اجرای ساختمان

وظایف مجری ساختمان

در ابتدای پروژه لازم است تا مجری ذی صلاح، نقشه ها را بررسی کرده و در صورت مشاهده هر گونه ایراد، نظرات پیشنهادی خود را جهت اصلاح به محاسب یا طراح به طور کتبی اعلام کند.

لازم به ذکر است در صورتی که مجری در حین انجام پروژه تغییری را در طرح تفضیلی پروژه ضروری تشخیص دهد، لازم است تا پیش از موعد انجام کار، موضوع را با ذکر دلیل به شکل کتبی به کارفرما اطلاع دهد.

مجریان ساختمان ما از مهندسان دیگر، استادکاران، کارگران، معماران تجربی و کاردان های فنی ماهر برای انجام پروژه استفاده می کنند، ضمناً مصالح مورد استفاده نیز کاملاً باکیفیت و مطابق مشخصات فنی نقشه ها هستند.

رعایت اصول ایمنی

مجری وظیفه دارد تا با رعایت اصول ایمنی در کارگاه همچون بستن محوطه کارگاه، آهن کشی و یا نصب فنس، بیمه ساختمان، اطمینان از استفاده از کلاه ایمنی و دستکش توسط کارگران، ایمنی ساختمان و افراد را تامین کند.

مراحل اجرای ساختمان

در ادامه به بیان صفر تا صد مراحل اجرای ساختمان می پردازیم:

آماده سازی زمین

برای آغاز مراحل اجرای ساختمان لازم است تا زمین از هر گونه ضایعات خالی باشد و سطح صاف باشد، بنابراین جهت انجام ساخت و ساز لازم است تا تمامی سازه های اضافی و یا ریشه های نباتی از سطح زمین برچیده شده و در صورتی که قبل از آن، ساختمانی بر روی زمین ساخته شده بوده، باید مطابق دستورالعمل های لازم، عمل تخریب انجام شده و نخاله ها دفع شوند.

نقشه برداری و پیاده سازی نقشه بر روی زمین

یکی از مهمترین بخش های اجرا که در صورت اشتباه انجام شدن، می تواند منجر به مشکلات فراوانی شود، این مرحله است.

در این مرحله نقشه یا plan ساختمان که روی کاغذ قرار دارد، بر روی زمین پیاده می شود و محل قرار گیری پی ها، ستون ها و دیگر اجزا به روی زمین تعیین می شوند.

انتخاب روش پیاده کردن نقشه بر روی زمین به ابعاد پروژه وابسته است، برای پیاده سازی نقشه های بزرگ و مهم لازم است تا از دوربین های نقشه برداری استفاده شود و برای انجام پروژه های معمولی و کوچک می توان از طناب و متر استفاده کرد.

برای انجام پیاده سازی نقشه بر روی زمین به یک امتداد مبنا در محل نیاز است که معمولاً با توجه به عوارض اطراف محل تعیین می شود، برای مثال در ساختمان های مسکونی می توان از مرز ساختمان با لبه جاده برای مبنا استفاده کرد.

پس از اینکه مبنا مشخص شد لازم است تا دیگر اندازه ها نظیر طول، ارتفاع و زوایا بررسی و سپس پیاده شوند، تاکید می کنیم که به دلیل اهمیت موضوع، تمامی مراحل پیاده سازی نقشه باید مرحله به مرحله و تحت نظارت انجام شوند.

گودبرداری و پی کنی

مطابق نقشه هایی که پیش از این توسط مهندس سازه طراحی شده اند، لازم است تا گودبرداری برای رسیدن به سطح مقاوم خاک انجام شود، این عمق به عوامل گوناگونی مثل مقاومت خاک، وجود زیر زمین، محاسبات سازه، ارتفاع سازه و شرایط پارکینگ بستگی دارد.

مقاوم سازی

پس از گودبرداری و کندن پی، مهندسین سازه وضعیت و استحکام پی را بررسی می کنند، جهت مقاوم سازی خاک در موارد مختلف لازم است تا تمهیدات گوناگونی (انواع سازه نگهبان متناسب با موقعیت) در نظر گرفته شود، برای مثال در زیر ساختمان به خصوص در زیر ستون ها عمل شمع کوبی انجام می شود.

ریختن بتن مگر

جهت بستر سازی برای پی و تسطیح از بتن مگر استفاده می شود که این موضوع باعث می شود تا بتن به طور مستقیم با خاک هم تماس نداشته بشد تا رطوبت آن سریع خارح نشده و کیفیت بتن حفظ شود.

قالب بندی فونداسیون

در این مرحله قالب بندی انجام می شود که می توان از قالب های فلزی و یا چوبی در آن استفاده کرد، البته در مواردی که فونداسیون ساختمان شما به صورت عمقی ایجاد می شود، می توان دیواره های خاکی فونداسیون را با پلاستیک پوشاند و از همان ها به عنوان قالب استفاه کرد.

آرماتور بندی و بتن ریزی فونداسیون

پس از آماده شدن محل فونداسیون، نوبت به انجام فرایند آرماتور بندی می رسد که مقاطع فولاد و شماره آن را مهندس سازه بر اساس محاسبات خود، تعداد طبقات و دیگر موارد تعیین می کند و هر چقدر تعداد طبقات و ارتفاع بیشتر باشد، تراکم و قطر میلگردها نیز افزایش می یابد.

لازم به ذکر است تمامی مراحل باید مطابق نقشه پیش رود و میلگردهای انتظار پیش بینی شوند، در مرحله بعد هم لازم است تا درون قالب ها بتن ریزی انجام شود، ضمناً با توجه به سطح مقاومت خاک، عیار بتن هم تغییر می کند، برای مثال در خاک های سست از عیار بالاتر (حتی 400) استفاده می شود.

اجرای ستون های سازه

بعد از انجام بتن ریزی فونداسیون، با توجه به نوع سازه و محاسباتی که مهندس سازه انجام داده است، قفسه آرماتورهای ستون که بنابر نقشه های ساختمان آماده شده است، به میلگردهای انتظار متصل می شوند.

برای انجام این مرحله باید از مرحله پیشین که بتن ریزی پی ها  بوده، 3 تا 4 روز گذشته باشد، چرا که اگر بتن ستون ها قبل از سخت شدن بتن پی ریخته شوند، میلگردهای ریشه به دلیل اثر لنگر از جای خود تکان می خورند و پی متلاشی می شود.

در صورتی هم که قصد استفاده از اسکلت فلزی را دارید، پیش از بتن ریزی، صفحه ستون و پایه های آن باید در بدنه پی قرار گیرند و در حین بتن ریزی، تنظیم بیس پلیت ها نیز انجام شود.

بعد از قرارگیری بیس پلیت ها، می توان با جوشکاری و جرثقیل، اجرای اسکلت ها را انجام داد، مجدد تاکید می کنیم که همه امور بخش اسکلت باید تحت کنترل و نظارت مهندسین سازه و ناظر انجام شوند.

اجرای تیر و سقف

تیرها بخشی از ساختمان های بتنی هستند که بار سقف را به ستون انتقال می دهند سپس ستون ها آن ها را به پی و در مرحله بعد، پی آن ها را به زمین منتقل می کند.

پس از آنکه بتن ریزی کلیه ستون ها و قالب برداری آن ها تمام شد، زمان قالب بندی تیرهای اصلی است، البته در ساختمان های با سقف تیرچه بلوک، سقف و تیرچه را بطور یکپارچه بتن ریزی می کنند.

نکته قابل توجه این است که پیش از انجام بتن ریزی لازم است تا آرماتورهای سقف از کلیه جنبه ها خصوصاً از نظر فاصله از یکدیگر و اتصالات مجدد بررسی شوند و در صورت بدون مسئله بودن آن ها، بتن ریزی انجام شود.

در خصوص اجرای سقف گزینه های متعددی مثل سقف کوبیاکس، سقف وافل، سقف تیرچه بلوک،سقف یوبوت و… برای انجام موجود هستند که متناسب با هر پروژه و ویژگی های آن، بتوان بهترین آن ها را انتخاب کرد.

دیوارچینی

دیوارچینی معمولاً در ضخامت های 10 و 15 سانتی متر انجام می شود، دیوارهای 10 سانتی متری که تیغه نامیده می شوند برای جداسازی فضاهای داخلی یک واحد به کار می روند.

دیوارهای 15 سانتی متری هم که ضخیم تر اند و می توانند عایق صدا باشند، معمولاً برای دیوارهای خارجی و جداکننده واحدها از یکدیگر استفاده می شوند.

برای اجرای دیوار می توان از مصالح گوناگونی مثل بلوک های سبک، سفال، کناف، آجر و… استفاده کرد.

اجرای تأسیسات مکانیکی و الکتریکی

بعد از اجرای سفت کاری و دیوارها فاز تأسیسات پروژه آغاز می شود که شامل موارد ذیل می باشد:

• نصب استاندارد هواکش، دودکش، سیستم فضلاب و کانال کشی
• لوله کشی گاز
• لوله کشی فاضلاب
• برق کشی و سیم کشی
• اجرای تأسیسات آتشنشانی

اجرای آهن کشی آسانسور

در ساختمان های بیش از سه طبقه استفاده از آسانسور الزامی بوده و در ساختمان های سه طبقه و کمتر هم بنابر صلاحدید کارفرما می توان آسانسور را نصب کرد.

نوع و ظرفیت آسانسور هم به ساختمان و کاربری آن مربوط می باشد، در صورتی که قصد دارید از آسانسور در اجرای ساختمان استفاده کنید، لازم است تا چارچوب آسانسور را به وسیله نبشی و ناودانی آماده شده و سپس اتاقک آن نصب شود که این مراحل ذکر شده باید توسط شرکت های مربوطه به انجام برسند.

اجرای کف سازی طبقات

این کار که معمولاً در طی دو مرحله انجام می شود شامل به کار گیری عایق بندی های متفاوت مثل ایزوگام جهت جلوگیری از نفوذ رطوبت به لایه های زیرین بوده و مرحله دوم هم شامل شیب بندی و مشخص کردن مسیر عبور اتصالات مختلف می باشد که از پوکه ساختمانی برای آن استفاده می کنند.

اجرای گِل و گچ

پس از نصب و یا همزمان با نصب لوله های لازم است تا تمامی سطح ساختمان پوشش داده شود و سطح آن ها برای مراحل آتی نازک کاری آماده شود، این پوشش معمولاً گل و گچ می باشد که ضمن یکدست و صاف کردن دیوارها، در برابر انتقال گرما و صوت به عنوان عایق عمل می کند.

نما سازی

طراحی خاص و اجرای تخصصی نما قادر است تا ضمن افزایش جلوه بصری و به وجود آوردن احساس خوش در بیننده، هویت و ارزش ساختمان را بالا ببرد، در طراحی نما لازم است تا به نماهای همجوار نیز توجه شود تا با بافت شهری هماهنگ باشد.

مرحله اجرای نما مطابق طرح و رندرهای معمار و با استفاده از مصالح مناسب متفاوتی انجام می شود، برخی از این مصالح که در نما استفاده می شوند عبارت اند از سنگ، آجر، شیشه، فایبر سمنت برد، کامپوزیت، چوب، ترموود و ترموپلاست

نازک کاری مراحل پایانی

گچ کاری و نازک کاری و کفسازی با متریال مناسب در این مرحله انجام می شود، انواع متریال مناسب برای پوشش دهی کف سرامیک، کاشی، لمینت، پارکت، موزاییک و… می باشند، جهت افزایش استحکام کف سازی، پس از اجرا آن را آب بندی می کنند.

تمامی دیوارها و سقف نیز در این مرحله با گچ پوشانده می شوند، خشک شدن گچ 2 الی 5 روز زمان می برد.

نقاشی و دکوراسیون داخلی

یکی از آخرین مراحل رنگ آمیزی دیوارها و دکوراسیون داخلی می باشد که شامل نصب عناصر زیر می باشد:

• اجرای کناف ها
• نصب کابینت ها
• اجرای پارتیشن ها
• نصب شیرآلات و دستگیره ها
• نصب کلید پریزها

نصب درب و پنجره ها

نصب درب و پنجره بهتر است تا در مراحل آخر انجام شود تا در مراحل رنگ، گچ و… کثیف نشوند، ضمناً به دلیل حساسیت ابعاد و اندازه ها لازم است تا نصب درب و پنجره توسط استادکار انجام شود.

اجرای محوطه

یکی از دیگر امور ضروری انجام محوطه سازی است که می تواند فضایی دلچسب و آرام برای اوقات فراغت فراهم کند.

در این مرحله با طراحی مناسب می توان فضای تردد پیاده، سواره و باغچه را تفکیک کرد، نکته اجرایی درخصوص زمان اجرای محوطه سازی این است که بهتر است که برای جلوگیری از آلوده شدن درون ساختمان در واحدهای جنوبی ابتدا محوطه سازی انجام شود.